พื้นไม้สนามบาสเกตบอลถือเป็นองค์ประกอบสำคัญของสถานที่เล่นกีฬาในร่ม โดยเฉพาะไม้เมเปิ้ล ซึ่งเป็นวัสดุยอดนิยมที่ถูกเลือกใช้ในสนามแข่งขันระดับมืออาชีพทั่วโลก เนื่องจากมีคุณสมบัติแข็งแรง ทนทาน ผิวหน้าละเอียด และช่วยให้การกระดอนของลูกบอลเป็นไปอย่างแม่นยำ อย่างไรก็ตาม ปัจจัยหนึ่งที่ไม่ควรมองข้ามคือ “ระดับกันไฟ” ของพื้นไม้เมเปิ้ล เพราะในพื้นที่ปิดเช่นสนามกีฬา หากเกิดอัคคีภัยขึ้นมาจะส่งผลกระทบรุนแรงได้ทันที การรู้ถึงระดับการต้านไฟของวัสดุจึงเป็นสิ่งสำคัญทั้งต่อความปลอดภัยและมาตรฐานของสนาม
ไม้เมเปิ้ลเป็นไม้เนื้อแข็งที่มีความหนาแน่นสูงและเส้นใยละเอียด ทำให้มีความแข็งแรงและทนทานต่อแรงกระแทก แต่ในขณะเดียวกันก็ยังเป็นวัสดุธรรมชาติที่สามารถติดไฟได้ หากไม่ผ่านการบำบัดหรือเคลือบด้วยสารหน่วงไฟ เมื่อเกิดเพลิงไหม้ ไม้จะลุกลามได้รวดเร็วโดยเฉพาะเมื่อสัมผัสกับความร้อนสูงและออกซิเจนในปริมาณมาก เช่นในสนามกีฬาแบบปิด
ระดับกันไฟของพื้นไม้เมเปิ้ลสามารถประเมินได้จากมาตรฐานสากลที่ใช้กันอย่างแพร่หลาย เช่น ASTM E84 (มาตรฐานอเมริกัน), EN 13501-1 (มาตรฐานยุโรป) หรือ BS 476 (มาตรฐานอังกฤษ) ซึ่งจะวัดค่าการกระจายของเปลวไฟ การสร้างควัน และค่าความคงทนของวัสดุต่อเปลวไฟ หากไม้เมเปิ้ลไม่ผ่านการรับรองจากมาตรฐานเหล่านี้ จะถือว่าไม่เหมาะสมต่อการใช้งานในพื้นที่ที่มีความเสี่ยงจากอัคคีภัย
การเพิ่มระดับกันไฟให้พื้นไม้เมเปิ้ลทำได้หลายวิธี หนึ่งในนั้นคือการเคลือบผิวไม้ด้วยน้ำยาหรือสารเคมีหน่วงไฟ ซึ่งจะช่วยชะลอการลุกไหม้และลดการแพร่กระจายของควันในกรณีเกิดไฟไหม้ อีกวิธีหนึ่งคือการบำบัดไม้เมเปิ้ลตั้งแต่ในกระบวนการผลิต โดยฉีดสารหน่วงไฟเข้าสู่เนื้อไม้ ทำให้คุณสมบัติกันไฟฝังอยู่ภายใน ซึ่งให้ผลลัพธ์ที่ยั่งยืนและปลอดภัยกว่าการเคลือบผิวเพียงอย่างเดียว
สำหรับสนามบาสเกตบอลที่มีพื้นไม้เมเปิ้ลแบบโครงสร้างลอยตัวหรือแบบกระดูกเดี่ยว ช่องว่างใต้พื้นมักเป็นจุดสะสมความร้อนที่สำคัญ หากไม่มีระบบระบายอากาศที่ดีหรือไม่มีการติดตั้งฉนวนกันไฟ อาจทำให้เกิดการลุกลามอย่างรวดเร็วจากด้านล่างขึ้นมา ดังนั้นการออกแบบระบบโครงสร้างพื้นไม้ควรเลือกใช้วัสดุรองที่ไม่ติดไฟ เช่น แผ่นไม้อัดกันไฟ หรือไฟเบอร์ซีเมนต์ รวมถึงระบบฉนวนที่ผ่านการรับรองมาตรฐานกันไฟ
ข้อดีของไม้เมเปิ้ลนอกจากความสวยงามแล้ว ยังมีอายุการใช้งานยาวนาน หากได้รับการดูแลอย่างเหมาะสม แต่การเคลือบสารหน่วงไฟจะต้องมีการบำรุงรักษาเป็นระยะ เช่น การตรวจสอบความสมบูรณ์ของชั้นเคลือบทุก 1-2 ปี และทาซ้ำเมื่อพบว่าชั้นเคลือบเริ่มเสื่อมสภาพ นอกจากนี้ยังควรหลีกเลี่ยงการขัดพื้นลึกจนลอกชั้นสารเคลือบออกโดยไม่ฟื้นฟูใหม่
อีกหนึ่งองค์ประกอบที่ต้องพิจารณาร่วมกับระดับกันไฟคือระบบป้องกันอัคคีภัยของสนามกีฬา เช่น ระบบตรวจจับควันอัตโนมัติ เครื่องดับเพลิง ทางหนีไฟที่เพียงพอ และการฝึกอบรมเจ้าหน้าที่ในกรณีฉุกเฉิน การออกแบบและจัดการสิ่งเหล่านี้ให้ครอบคลุมถือเป็นการสร้างความปลอดภัยระดับสูงสุดให้กับผู้ใช้งานทุกคน
สำหรับสนามแข่งขันที่ต้องขอใบรับรองมาตรฐานระดับประเทศหรือระดับนานาชาติ เรื่องระดับกันไฟของวัสดุก่อสร้างรวมถึงพื้นไม้ถือเป็นเงื่อนไขสำคัญ หากวัสดุไม่ผ่านการรับรองอาจไม่สามารถเปิดใช้งานสนามได้ตามกฎหมาย จึงแนะนำให้เลือกไม้เมเปิ้ลที่ผ่านกระบวนการผลิตที่มีใบรับรองการต้านไฟจากหน่วยงานมาตรฐาน เพื่อเพิ่มความมั่นใจทั้งต่อตัวสนามและหน่วยงานควบคุม
กล่าวโดยสรุป ระดับกันไฟของพื้นไม้สนามบาสเกตบอลไม้เมเปิ้ลไม่ใช่เรื่องเล็กน้อย แต่เป็นประเด็นสำคัญที่ควรให้ความใส่ใจอย่างจริงจัง โดยควรเลือกไม้ที่ผ่านการบำบัดหน่วงไฟอย่างมีมาตรฐาน ควบคู่กับการออกแบบโครงสร้างพื้นและระบบป้องกันอัคคีภัยอย่างครบวงจร เพื่อให้สนามมีความปลอดภัยสูงสุดสำหรับผู้เล่นและผู้ใช้งานในระยะยาว อีกทั้งยังช่วยยกระดับภาพลักษณ์และมาตรฐานของสนามให้พร้อมใช้งานทั้งในเชิงกีฬาและในเชิงสาธารณะอย่างมืออาชีพ